Dbanie o rozwój emocjonalny dziecka to jeden z podstawowych obowiązków każdego rodzica. Jak wspierać rozwój inteligencji emocjonalnej u dziecka?

Czym jest inteligencja emocjonalna?

Inteligencja emocjonalna (EQ) to nic innego, jak zdolność rozpoznawania i zrozumienia zarówno własnych uczuć i emocji, jak i innych osób. Jeżeli ktoś umie rozpoznać swoje emocje i innych osób, to mówi się, że cechuje się dużą inteligencją emocjonalną. Umiejętność rozpoznawania emocji, a także zarządzania nimi to proces, którego trzeba się nauczyć. Dlatego niezwykle istotna jest pomoc rodziców. Do inteligencji emocjonalnej zalicza się kompetencje emocjonalne:

• samoświadomość – to wiedza o własnych stanach emocjonalnych,
• samoocena – obejmuje świadomość zarówno swoich ograniczeń, jak i możliwości,
• samokontrola – to umiejętność panowania nad swoimi emocjami.

A także kompetencje społeczne, do których zalicza się:

• empatię – umiejętność zrozumienia stanów innych ludzi,
• asertywność – polega na posiadaniu, a także wyrażaniu własnego zdania,
• przywództwo – umiejętność angażowania innych osób we własny pomysły,
• współpracę – polega na zdolności do współdziałania z innymi osobami.

Jak wspierać rozwój inteligencji emocjonalnej u dziecka?

Inteligencję emocjonalną u dziecka można rozwijać na wiele sposób. Przedstawiamy najistotniejsze.

Mów o uczuciach i nazywaj je

Kluczowe jest mówienie o uczuciach oraz ich nazywanie. Niech dziecko już od samego początku uczy się rozpoznawać i nazywać emocje, które mu towarzyszą. Jeżeli widzisz, że dziecko jest smutne, to powiedz mu „Kochanie, wyglądasz jakbyś był/a smutny/a”. Wraz z rozwojem dziecka ucz go także kontrolowania swoich emocji. Wspólnie znajdźcie sposób na to, aby poradzić sobie z gniewem, smutkiem czy rozczarowaniem. Nauka emocji jest na całe życie.

Daj dziecku przykład

Dzieci naśladują swoich rodziców. Dlatego bardzo ważne, abyś jako rodzic, dawała przykład. Mów szczerze o swoich uczuciach, ale ani nie ignoruj problemu, ani go nie wyolbrzymiaj. Pomóż maluchów zrozumieć, ze przezywanie emocji jest naturalne i towarzyszy każdemu.

Graj w gry, które uczą inteligencji emocjonalnej

Świetnym punktem wyjścia do rozmowy o emocjach jest nasza gra: wykorzystaj do tego naszą grę „Poznaję emocje„ , dedykowana dla dzieci od 2 roku życia. Jej główną zaletą jest rekomendacja psychologa. Gra składa się z kart z obrazkami. Na jednej stronie umieszczono informację w formie wyrazu, które opisuje uczucie oraz dźwięki, towarzyszące danej emocji np. „wrr!”, „ech!”, „mmm!”, „cmok”. Na drugiej stronie ilustracje przedstawiaj postawę ciała, wyraz twarzy dziecka oraz sytuację, która wyzwoliła w nim określone uczucie. Gra uczy takich emocji, jak:

• radość,
• szczęście,
• spokój,
• zaskoczenie,
• duma,
• smutek,
• złość,
• rozczarowanie,
• zachwyt,
• wstręt,
• strach,
• wstyd,
• rozpacz.

Dla trzylatków polecamy „Rysuję emocje. Karty kreatywne„. Gra ta składa się z dużych kart z pustymi twarzami. Dziecko może dorysować oczy, usta oraz inne elementy twarzy tak, aby twarz odzwierciedlała konkretną emocję. Dzięki tej grze maluch uczy się nie tylko emocji, ale również rozwija:

• motorykę małą,
• precyzję,
• rysowanie,
• empatię.

W grze nie ma podziału na emocje pozytywne, ani negatywne, dlatego, że taki podział nie istnieje. Każda emocja jest dobra, ponieważ odpowiada naszemu stanu w danej chwili.

Jeżeli w domu masz maluszka, to zaopatrz się w karty kontrastowe dla niemowląt „Poznaję uczucia. Karty kontrastowe” . Karty mają ilustrację z wizerunkiem dziewczynki i chłopca, którzy wykazują podstawowe emocje:

• radość,
• smutek,
• zaskoczenie,
• złość,
• wstręt,
• strach.

Rozwijaj empatię

Inteligencja emocjonalna jest połączona z empatią. Troska o innych  (nie tylko ludzi, ale zwierząt czy naszą planetę) świadczy o byciu opiekuńczym i dobrym człowiekiem. Warto uczyć dziecko pomagania innym, szczególnie tym, którzy tej pomocy potrzebują najbardziej. Podejmij z maluchem temat niepełnosprawności, tłumacząc, że tacy ludzie niczym się nie różnią i należy im pomagać, wspierać, a nie wytykać palcami.

Pozwól na każdą emocje

Tak, jak wspomnieliśmy, nie ma ani dobrych, ani złych emocji. Każda emocja jest ważna i musisz pozwolić swojemu dziecku na przeżywanie zarówno szczęścia, jak i smutku, złości czy zmartwienia.

Pozwól maluchowi na samodzielność

Oczywiście rób to pod kontrolą, ale nie pilnuj dziecka i nie pomagaj mu we wszystkim. Niech sam spróbuje wykonać daną czynność, ponieważ to buduje w nim poczucie własnych kompetencji, co jest niezwykle istotne w rozwoju inteligencji emocjonalnej.